De publiciteitfoto's van 'Acht', je 3e solovoorstelling waar je dit seizoen mee door het land toert, fascineren me. Vanwege die lensfocus, maar vooral die lullige gele-steentjes-nieuwbouw op de achtergrond. Als je voor mijn huis zou gaan staan krijg je net zoiets, maar daar was het niet ;-) dus waar is dat? Vanwaar die achtergrondkeuze?
Dat was in de nieuwbouwwijk 'Den Aker', in het uiterste westen van Amsterdam. De fotograaf (met wie ik overigens vaak werk) is Herman Poppelaars. Ik kwam bij hem binnen, en hij zei: 'Kom, we gaan naar Den Aker.' Hetgeen geschiede. We hebben even rondgereden en ons afgevraagd of we in de hemel of in de hel beland waren. Erg desolaat, en beeldschoon op een angstaanjagende manier. Niemand op straat, het voelde er als de dood. Affijn, we zagen dit pleintje, hielden van de kleuren en de steriliteit, Herman pakte de camera en ik ging dingen doen. Met hem zit er altijd 1 geweldige tussen. dat was deze.

Afgaande op een aantal uitspraken in Acht ben je een liefhebber van het wonen in een grote stad. Wat trekt je in steden? En welke stad in Nederland of daarbuiten bevalt je het meest?
Ik ben opgegroeid in Utrecht. De stad is mijn thuis. Als kind zwierf ik door Hoog Catharijne. Utrecht voelde uiteindelijk te doods, teveel geschiedenis daar. Amsterdam was dus onvermijdelijk. Altijd ontzettend van gehouden; erg levendig, erg romantisch, erg hip. Veel hoekjes en gaatjes en verrassingen en lekker eten. Ik ontbijt met broodjes mozzarella en haal mijn avondeten bij de traiteur, pak een voorstellinkje of een filmpje om de hoek. I love it. Hier kan ik ademen, elk moment van elke dag of nacht kan ik de straat op en gaan wandelen. London en vooral New York zitten ook als gegoten, maar zijn niet zo huiselijk als Amsterdam. Bovendien heb ik hier veel collega kunstenaars, in allerlei disciplines. Dat steunt en inspireert me. En ik kan mompelen op straat zonder dat mensen daarvan opkijken. In een stad met zoveel idioten voel ik me uitzonderlijk normaal en stabiel. Prettig dus.

Als je op vakantie gaat, zou dat ook kunnen zijn naar een plek die zo stil is dat je 'de wind kunt horen fluisteren'?
O God ja. Ierland, Griekenland, Pyrheneeen. Maar inderdaad, er moet wel beschaving zijn op loopafstand. Ik heb een keer in mijn eentje door de Rocky Mountains getrokken een paar dagen. Beren en zo. Ik werd raar, erg raar. Mensen maken mij geestelijk gezond, en comfort maakt mij gelukkig. Stilte en eenzaamheid maken mij raar.

Acht heb ik gezien in gezelschap van Theo Nannes, die jou kent als leerling van het Stedelijk Gymnasium in Utrecht waar hij toen concierge was. (Theo is nergens te beroerd voor zoals je weet, is thans juridisch adviseur bij ons en ook anderzins tegenwoordig werkzaam in de ICT). Wat voor leerling was jij? Was je ook actief bij schoolvoorstellingen?
Ik was lui. Ik kan mij eigenlijk nauwelijks herinneren dat ik huiswerk deed. Op de een of andere manier ben er in zes jaar doorheen gezwijnd. Sociaal was ik onhandig en eigenwijs, maar wel aardig en leuk gevonden geloof ik. Leraren waren gecharmeerd van me, en daar maakte ik gebruik van. Ook was ik rete-onzeker natuurlijk. Ik deed wel grappig, en had een paar fantastische vrienden die ik nog steeds zie. Het schooltoneel was bijna mijn identiteit. Ik was erg goed. Ik heb ook een keer de muziek geschreven bij een Brecht-stuk. En ik had een Doo-Wop close harmony a capella groepje.

Bij de première van Acht in De Kleine Komedie afgelopen najaar, zat ik zowat in de nek van Jack Spijkerman te ademen. Doe je nog steeds mee aan Kopspijkers?
Ja. Maart beginnen we weer. Mits mijn speellijst het toelaat, dus. daarom ben ik soms wel, soms niet te zien.

De onderlinge lol van het cabaretierteam van Kopspijkers druipt soms van het scherm af. Hoe spontaan ben je bij Kopspijkers? Wat is jouw bijdrage aan de onderwerpkeuze van het cabaretier-team en welke invloed hebben de anderen op jouw teksten bij Kopspijkers?

We schrijven samen, en dat is best zwaar werk. We gaan dinsdag rond een tafel zitten met de kranten, en vragen: waar gaat het nu over? Wat willen we daarover zeggen? Welke mensen zijn daardoor nu relevant om te imiteren? Wie kan dat? Wat hebben die mensen weer met elkaar? En ondertussen moeten er grappen komen. Erg ambachtelijk werk, en nieuw voor mij. Ik ben meer sferisch en absurd ingesteld, en hier zijn concrete actuele grappen nodig. Gelukkig zitten Hans Riemens, Owen Schumacher, Sander van Opzeeland en Paul Groot er altijd bij.En boy, kunnen die grappen afvuren. Ik word er soms stil van. Bij de opnames begin ik langzamerhand spontaner te worden. Dat was nog wel eens lastig. Strakke teksen uit het hoofd (vaak een uurtje voor de opnames pas klaar), in type blijven, stem, accent, houding, gebaren, goed reageren op de anderen, rekening houden met live-publiek en camera, het is nogal een toer soms. Maar inderdaad, we worden steeds ontspannener en hebben nu vaak lol.

Wat me het meeste opvalt bij jou is je enorme muzikaliteit. Je hebt een prachtige stem voor pop/rock en slaagt er ook nog in andere rockzangers goed te imiteren. Heb je ook in bands gespeeld en/of doe je dat nog?
Dank je. Nee. Mijn grote wens. Veel te lang alleen gekut omdat ik onzeker was (en ben) over mijn kwaliteiten. ik vind dat muziek echt goed moet zijn, laat het anders maar zitten. Teveel middelmaters rammen op een instrument en roepen wat in de microfoon. Dat is geen muziek. Maar misschien ben ik te kritisch, zeker op mezelf. Eind 2003 ga ik waarschijnlijk een CD opnemen. En dan gaan we de wereld eens een poepie laten ruiken!

Dat prachtige, bijna antieke instrument dat je bespeelt in Acht, waar je al die authentieke poporgeltonen mee weet te imiteren, hoe lang heb je die al?
Sinds afgelopen zomer. Gekregen (ja, gekregen) van Ad van Dijk, o.a. de componist van Cyrano. Hij deed de muzikale leiding van Little Shop Of Horrors, een musical waar ik in speelde. Ik was al een tijd op zoek naar een Rhodes (zo heet het), dus ik vroeg het eens aan de band of die er eentje wisten. Toen zei Ad dat hij er 'nog eentje had staan' (sic). Vele toetsenisten benijden me.

Je hebt veel homograppen in Acht, vooral met fysieke illustraties.. voor de hand liggende vraag...
ben je ook homo?
Nee. Ik maak ook geen homograppen of grappen over homosexualiteit, dat heb je fout onthouden. Ik heb wel nogal nichterige podiummaniertjes en ik draag nagellak en zo. En ik maak grappen over dat ik een mietje ben en slecht ben in de mannelijke cultuur. Dat overdrijf ik dan en dat is grappig. Mensen zijn er vaak van overtuigd dat ik homo ben, ook buiten het theater. Vind ik prima.

Bij een voorstelling van Vincent Bijlo zitten altijd blinden in de zaal zitten die het jammer vinden dat zijn grappen steeds minder relatie vertonen met blind zijn. 'k Weet niet of die conclusie terecht is, maar bestaat er volgens jou zoiets als 'doelgroepenhumor'?
Ehm... Doelgroepenhumor. Nou, mag ik suggereren het subcultuurhumor te noemen? Elke subcultuur heeft zijn eigen grapjes natuurljk. Kantoorhumor, sporthumor, gehandicaptenhumor, noem maar op. Ik heb echter het geloof dat Goede Kunst door iedereen als zodanig herkend word. Ik streef daar ook naar. Ook als je me niet snapt of volgt, moet het toch mooi en goed zijn. Dat lukt niet altijd, maar daar streef ik wel naar. Idealiter is het nog tijdloos ook. Dat vind ik van sommig werk vanToon Hermans. Dat overstijgt soms subcultuur en tijd.

Ik vind jouw, niet zelden cynische humor, niet doelgroep gericht. Of vergis ik me, en verwacht je als je een show opbouwt, dat die een bepaald type mensen het meest zal aanspreken?
Wat ik zeg, ik probeer grensoverschrijdend te zijn, ook in theaterdisciplinair opzicht. Maar ik heb ook mijn beperkingen. Ik hou nou eenmaal waarvan ik hou: dure woorden, mooie liedjes, vervremende momenten, ongrijpbare meligheid. En ik sta voor een aantal dingen: cultuur, magie, muziek. Dat vind ik belangrijk. Nou, met elke keuze vervreemd je wel iemand. Maar ik hoop dus wel universeel te zijn. En doelgroepen, daar doe ik niet aan. Dat is iets voor marketingmensen. Ik maak wat ik denk dat goed is, en dan het liefst zo dat iedereen het goed vindt.

Acht heeft veel media grappen, vooral t.a.v. door programmamakers veronderstelde domheid bij de tv-kijkers.
Kun je nog lachen om zulke programma's, of erger je je?
Helaas, ik erger me. Ik zou er meer om moeten lachen, maar ja, ik lach nu vooral om mijn ergernissen en laat in mijn show anderen daarom lachen. Sommige dingen zijn zo slecht dat ze me vrolijk maken, zoals de beroemde Tell Sell reclames. Maar ik blijf het stuitend en immoreel vinden hoe slordig en liefdeloos er soms TV gemaakt wordt. Het is een schitterend medium, maar in de handen van pooiers, nitwits en lafaards. En de mensen die er op zijn kunnen nog geen twee woorden aan elkaar knopen. Die braken maar gebabbel uit en gooien er chique en hippe uitdrukkingen door zonder enig idee te hebben wat die betekenen. Stop me, Stop me nu!

Bijna elke theatermaker heeft ervaringen met zalen waar het contact met het publiek bijzonder of juist minder is. Heb jij ook zulke ervaringen? Wil je er iets van delen nu?
Ja hoor. Iedereen in de kleinkunst weet: De Kleine Komedie is het beste theater en Gouda komt op Twee. Vanwege allerlei redenen waaronder, maar niet uitsluitend, de publieksreactie. Brabantse dorpjes zijn gezellig maar je bent te gast bij het publiek en niet andersom, en dat kan wel eens moeilijk zijn. Limburgers geven geen kik en komen daarna vertellen hoe mooi ze het vonden. In Drente is "ja, wel leuk' de hoogste accolade. Rotterdammers leven hardop mee met wat er op het podium gebeurt wat reuzeleuk maar reuzelastig is. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Het verschilt het van zaal tot zaal, niet zozeer van streek tot streek. En zelfs binnen een zaal zijn geen twee avonden hetzelfde.

Vorig seizoen stond je ook in de musical Little Shop of Horrors, naast Bill van Dijk en Joke de Kruijf. Kunnen we je volgend seizoen misschien weer in een musical verwachten? Of heb je andere plannen? Weer een tv-programma wellicht, een nieuw soloprogramma, of gaat Acht misschien nog door?
Nee, geen musicals op stapel. Eerst dit seizoen volmaken met Acht, en volgend jaar weer een nieuw programma. Werktitel: Congo. Maar ik betwijfel of het ook zo gaat heten.

Doei.