Terug naar overzicht
"De Deugdelijke Weg volgens de Oude Wijze",
vertaling van oeroude manuscripten, door W.A.M. Weel
"De Deugdelijke Weg" is de titel van een boekwerkje, uitgegeven door Al-beweging in Tilburg en tweede in een serie over Levenswijsheid uit het Oude China. Het is een bijzondere vertaling van een duizenden jaren oude tekst, bij ons beter bekend onder de naam Tao Te Ching (De Deugdelijke Weg) geschreven door Lao-Tze, (Oude Wijze).
De vertaler
W.A.M Weel is de vertaler, hij is in taoistische kringen o.a. bekend
als mede-vertaler van "De Tao van Tai-Chi Chuan" en als leraar
van Chinese bewegingskunsten als Tai-Chi en Chi Kung. Hij beoefent al jaren
de Chinese oefenmethoden Tai-Chi Chuan, Chi Kung en Ying-Yang Schaduwboksen
en is zodoende in aanraking gekomen met de taal en cultuur van China. Hij
is ook de drijvende kracht achter de Al- beweging. Wie denkt dat dit een
brede verzameling van individuen en/of groepen is die iets specifieks nastreven
heeft het niet bij het rechte eind. Al-beweging staat voor het taoistische
uitgangspunt, ook verwoord in Het Boek van de Veranderingen I Ching, dat
alles verandert, in beweging is, dus. De kern van deze leer is om de stroom
van deze beweging te ervaren en in harmonie hierin mee te gaan, om deze
te kunnen aanwenden om een lang, gezond, vrij en gelukkig leven te leiden
en tot Hoger Inzicht te komen.
Vooruitblik
Voordat het boek uitkwam, werd dit aangekondigd door een folder
waarvan de voorkant sterk leek op het boek zelf. De lay-out en de tekst
die deze folder bevat doet voor de kenner smaken naar meer. Voor een groot
gedeelte vindt men in het boek ook het beloofde in de vooraankondiging,
voor een ander deel is de tekst niet helemaal in overeenstemming met de
feiten. Weel beweert namelijk dat "bestaande vertalingen zijn gemaakt
aan de hand van latere teksten en dus minder oorspronkelijk". Het
boek geeft een vertaling van de Ma-wang-tui teksten, gevonden in 1973 in
een graftombe in Zuid-Centraal China bij Ch'ang-sha (provincie Hunan).
Ik ben in het bezit van de derde druk van een uitgave van Uitgeverij Kosmos:
"Te-Tao Ching", die uitgebreid deze teksten weergeeft, vertaalt
en toelicht.
Het boek
De Tao Te Ching is een beroemd klassiek taoistisch werk. Het geeft
het denken van de wijzen in de geschiedenis van China meer dan tweeduizend
jaar geleden weer en het is een van de fundamentele geschriften over Tao.
Dit denken is weergegeven in losse verzen, de inhoud hiervan raakt o.a.
filosofie, politiek, krijgskunst, religie en spiritualiteit. De betekenis
van deze verzen zijn in de loop van de geschiedenis op veel verschillende
manieren uitgelegd, daarom zijn er ook zoveel vertalingen in de wereld,
niet alleen in verschillende talen, maar ook in gebieden met een en dezelfde
taal, hiervan zijn er verschillende uitgaven met een andere uitleg. Deze
verschillende interpretaties komen niet alleen door het mysterieuze karakter
van de verzen, maar ook door de aard van de klassiek Chinese schrijftaal.
Een karakter kan verschillende betekenissen hebben, hierdoor wordt de uitleg
voor de vertaler zeer moeilijk. Weel legt in zijn boekwerkje verschillende
cruciale oude Chinese karakters uit, hierdoor kan de lezer zich een beeld
vormen van de oorspronkelijke inhoud. Door deze uitleg, maar ook door de
manier van vertalen kan men het verband zien tussen de politieke en martiale
betekenis en de geestelijke, magische kanten van de teksten.
De identiteit van de oorspronkelijke schrijver is in geheimen gehuld. Het verhaal gaat dat Lao Tse een hoge ambtenaar was die zich niet meer kon verenigen met de ontwikkeling van de maatschappij in die tijd en zich daarom terugtrok in de natuur. Een douane-ambtenaar heeft hem toen gevraagd om zijn inzichten op te schrijven, hieraan heeft hij dus gevolg gegeven.
Het boek heeft een prachtige kaft met een sobere maar gedegen uit-
straling. Op het eerste gezicht zijn de teksten wat rommelig gerangschikt,
als men echter gaat lezen, ontdekt men snel de schoonheid hiervan. Weel
benadrukt verschillende keren dat het gaat om een bijzondere vertaling,
dat is het ook. De inhoud geeft stof tot nadenken voor een leven lang.
De diepzinnigheid van de teksten kent geen grenzen. Voor wie nog niet
eerder met dit werk in een andere vertaling kennis maakte, is dit boek
een echte aanrader.
De manier waarop de tekst wordt behandeld, is enerzijds speels, anderzijds
blijft de lezer zich bewust van het serieuze karakter van de teksten. Wie
wel al eerder kennismaakte met het wonderschone werk van Lao-Tze miskoopt
zich zeker niet met de aanschaf van deze uitgave.
De toelichtingen bij de titel en de vertaling maken vooral duidelijk welke
traditie deze tekst heeft en lichten een tipje van de sluier op voor wat
betreft het lezen van de inhoud. Waarom de indeling van de volgorde van
de verzen anders is, wordt niet duidelijk. Wel geeft de vertaler een opgave
met de oude en de nieuwe indeling naast elkaar, zo kan de geïnteresseerde
een vergelijking maken.
Concluderend kan ik zeggen dat hetgeen wordt beloofd niet helemaal wordt waargemaakt, maar dit belet mij niet om een ieder die overweegt om dit cultuurwerk aan te schaffen van harte te adviseren om dit zeker te doen. Voor de prijs (ƒ 22,50) hoeft men het zeker niet te laten.
JOHN VERHOECKX